Klaar voor de examens? ‘Naweeën corona zijn nog wel merkbaar’

Door Marja Rutten Reijnen

De examens zijn dit schooljaar voor het eerst sinds corona uitbrak nagenoeg weer als vanouds. Zijn de leerlingen die binnenkort eindexamen doen alweer terug op het niveau van vóór corona? ‘Ik weet het niet’, zeg examensecretaris Wim Beerkens, ‘maar wat ik proef bij leerlingen aan wie ik les geef, is dat de naweeën van corona nog steeds wel te zien zijn. Bijvoorbeeld in motivatie: hoe krijg ik mezelf aan de gang? Het toetsbeleid is veranderd waardoor er iets minder toetsen zijn, dat is voor leerlingen ook wel wennen. Daarnaast waren leerlingen vóór corona iets gedisciplineerder in de gang naar school, het werken voor school, de toetsing. Nu vragen ze zich meer af: waar doe ik het voor? Ze willen wel, maar vinden het moeilijk en dat zorgt voor een minder actieve houding.’

In de coronajaren waren de examens aangepast: in 2020 waren er alleen schoolexamens en was er dus géén centraal schriftelijk examen. In 2021 en 2022 waren er ook aanpassingen. ‘De afgelopen twee jaren hadden we steeds drie regels: duimoplegging, niet een maar twee herkansingen en een extra tijdvak om examens te spreiden. Daar is niks van over terwijl de leerlingen van dit examenjaar er ook wel echt last van hebben gehad. Ik had het mooi gevonden als de maatregelen zouden worden afgebouwd.

Duimregeling
Leerlingen hadden de duimregeling waarmee ze een vak konden wegpoetsen. Dat vak telde dan niet mee. Wim is het er mee eens dat de regeling verdwijnt. ‘Want leerlingen doen dan de laatste maanden vaak niet veel meer voor het vak dat ze wegpoetsen. En dan mis je wel wat als je naar een vervolgopleiding gaat.’ Maar: ‘Daarnaast was er de extra herkansing. Ik had het mooi gevonden als de tweede herkansing nog was blijven staan. Ik denk dat als die duimregeling er niet geweest was, er veel meer gebruik zou zijn gemaakt van die tweede herkansing.’

Op de NSG is weinig gebruik gemaakt van de duimregeling, vertelt hij. ‘Zo’n vijftien leerlingen hebben hem nodig gehad om te kunnen slagen. Je mocht hem ook alleen opleggen als je van niet slagen naar wel slagen zou gaan. Als de overheid zegt dat we weer terug willen naar normaal om de vaardigheden op orde te krijgen zodat leerlingen volgend jaar kansrijk zijn bij een vervolgopleiding vraag ik me af of een extra herkansing, als je die dit jaar wel zou inzetten, zo’n verschil zou maken.’

In reactie op een landelijke petitie van actiecomité Laks die hierover is gehouden, heeft minister Wiersma toch gemeend dat ook zo’n extra herkansing de waarde van het diploma te veel naar beneden trekt.

(tekst gaat verder onder foto)

Of het uiteindelijk veel uit zal maken? De kinderen van Wim doen dit jaar ook examen. ‘Ze zitten allebei in hun eindexamenjaar (in T4 en V6) dus we zullen het aan het eind van dit schooljaar merken. Ik heb ze in de coronatijd vooral met rust gelaten. Heb er niet bovenop gezeten met ‘je moet dit, je moet dat’. Er werd wel meer gegamed, en er werden minder dingen met anderen gedaan.’

Dromer
En ach, als ze zakken, dan treden ze in de voetsporen van hun vader. ‘Ik was een beetje een dromer. Tot en met V6 ging het eigenlijk wel goed. Het examen was geweest en ik werd gebeld door mijn klassenleraar. Hij vertelde me dat ik gezakt was. En daar kwam nog achteraan dat ik de enige was van het gymnasium die gezakt was. Mijn moeder die naast me stond reageerde met een ‘wat vervelend voor je jongen’. En het tweede dat ze zei was: ‘hoe vertellen we het pa?.’ Het eerste dat mijn vader zei was: ‘Weet je wel wat je je ouders aandoet?’ Ik mocht ook niet naar examenfeesten want ik was immers niet geslaagd.’

Hij slaagde na het herexamen. In twee vakken: de extra herkansing bestond toen nog wel…

Dit jaar is de enige aanpassing bij het examen het tweede tijdvak dat is verlengd van vier naar tien dagen: dat is fijner voor examenkandidaten die tijdens het eerste tijdvak door ziekte examens moeten missen. Dat betekent wel dat de dag van de uitslag van tijdvak twee ook is opgeschoven en na de eerste diploma-uitreikingen zit. Die diploma-uitreikingen voor kandidaten die na het eerste en na het tweede tijdvak zijn geslaagd vallen dus niet meer samen, zoals voor corona wél het geval was.